Aktif karbon, evsel ve endüstriyel su arıtma uygulamalarında, sudaki organik bileşiklerin ve klorun tutulmasında, renk ve koku problemlerinin giderilmesinde kullanılır.
Aktif karbon genel olarak, hindistan cevizi kabuğu ya da odundan üretilir. Toz, granül ve silindirik tipleri de mevcuttur.
Arıtma sistemlerinde kullanılan aktif karbon minerali belli bir süre sonra doyuma ulaşacaktır. Bu nedenle aktif karbon belirli periyotlarda değiştirilmelidir.
Suda istenmeyen klor, renk, tat ve koku veren eriyik gazlar, artıklar ve organik maddelerin arıtımı için kullanılır. Sudaki organik maddeyi ve serbest kloru alırken suyu tat, koku ve renk bakımından iyileştirir. Kartuş ve granül aktif karbon gibi çeşitleri vardır.
Aktif karbon, girintili yapısının sağladığı geniş yüzey alanı ile arıtma teknolojisinde kullanılan çok amaçlı, en eski malzemelerden birisidir.
Aktif karbon filtrenin verimliğini, filtre yatağında kullanılan aktif karbonun özellikleri ve cihazın geçiş hızının doğru seçilmis olması belirler. Filtrasyon hızı belirlenirken sudaki organik madde, serbest klor, koku, renk miktarları dikkate alınmalıdır.
Aktif karbonun yaygın uygulama alanı, suyun içinde mevcut organik madde, renk, koku, tat ve klor giderimidir. Ancak burada, sözkonusu olan sadece fiziksel bir süzme işlemi değildir. Aktif karbon sistemler, fiziko-kimyasal arıtma yapan sistemlerdir ve suyun arıtılması esnasında adsorpsiyon mekanizması işlemektedir. Aktif karbon kömürümsü ancak çok geniş yüzey alanına (1000-1500 m2/gr) sahip bir malzemedir. Organik kirliliğin olduğu sularda ve klor giderme amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır.
Aktif karbon ile ilgili dikkat edilmesi gereken bir konu, bakteri üremesi için uygun ortam oluşturabilmesidir. Çünkü, aktif karbon organik maddeyi tutar ve eğer suda bakteri varsa, bakteri bu organik maddeyi besin olarak kullanarak üreyebilir. Bu gibi durumlarda bakteri kaçağı oluşumu mümkündür. Bu sebeple aktif karbonun öncesinde ve sonrasında suyun dezenfekte edilmesi önemlidir.